W Polsce coraz więcej osób decyduje się na zastrzeżenie swojego numeru PESEL, aby chronić swoją tożsamość przed kradzieżą i oszustwami. Według danych ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, już 5 milionów Polaków skorzystało z tej możliwości, a tylko w ciągu ostatnich trzech miesięcy liczba ta wzrosła o pół miliona.
Dlaczego zastrzeżenie PESEL-u jest tak popularne?
Zastrzeżenie PESEL-u to sposób ochrony przed wyłudzeniami kredytów i innych zobowiązań finansowych na cudze dane. W ostatnim czasie dochodziło do kilku poważnych wycieków danych, co sprawiło, że Polacy obawiają się, że ich dane mogą zostać wykorzystane np. do kradzieży tożsamości, zaciągnięcia pożyczki i innych nieuczciwych działań.
Jak zastrzec numer PESEL?
Procedura zastrzeżenia numeru PESEL jest prosta i dostępna w dwóch wariantach:
* Wizyta w urzędzie gminy: wystarczy zabrać ze sobą dokument tożsamości, taki jak dowód osobisty, paszport czy aplikacja mObywatel.
* Zastrzeżenie online: można to zrobić za pomocą portalu mObywatel.gov.pl lub aplikacji mObywatel. Proces wymaga zalogowania się przy użyciu profilu zaufanego, e-dowodu, podpisu kwalifikowanego lub danych bankowych.
Czy zastrzeżenie numeru PESEL ma jakieś ograniczenia?
Tak, zastrzeżenie numeru PESEL wiąże się z pewnymi ograniczeniami w niektórych czynnościach, zwłaszcza w bankowości. Od czerwca 2024 roku banki oraz inne instytucje finansowe mają obowiązek sprawdzania, czy numer PESEL potencjalnego klienta jest zastrzeżony. Zastrzeżenie może utrudniać takie operacje jak:
* otwieranie konta bankowego
* zaciąganie kredytów lub pożyczek
* korzystanie z bankowości elektronicznej
* wypłaty większych kwot z konta w placówce
Co sprawdza bank?
Banki sprawdzają status PESEL przy:
* otwieraniu nowych kont
* zawieraniu umów o bankowość elektroniczną
* wypłatach powyżej trzykrotności minimalnego wynagrodzenia
* przyznawaniu pełnomocnictw na kontach wspólnych
Jak cofnąć zastrzeżenie PESEL?
Zastrzeżenie PESEL można tymczasowo cofnąć, np. na czas realizacji określonych transakcji lub umów. Można to zrobić online w aplikacji mObywatel lub w urzędzie gminy. Aplikacja mObywatel pozwala również na automatyczne ponowne zastrzeżenie numeru po upływie wyznaczonego czasu.
Wnioski
Zastrzeżenie numeru PESEL to skuteczna metoda ochrony przed oszustwami, która cieszy się rosnącą popularnością wśród Polaków. Choć wiąże się z pewnymi utrudnieniami, może skutecznie utrudniać życie przestępcom, którzy chcą wykorzystać cudze dane. Ministerstwo cyfryzacji oraz banki zachęcają do podejmowania świadomych decyzji i korzystania z dostępnych narzędzi w sposób odpowiedzialny.
