W ostatnich miesiącach ceny jajek w Polsce doznały znacznego wzrostu, szczególnie od października. Aktualnie za pojedyncze jajko trzeba zapłacić od 1 do 1,5 złotego. Eksperci wskazują na kilka przyczyn tej sytuacji, ale zapewniają, że wzrosty są przejściowe.
Główne powody wzrostu cen jaj
Katarzyna Gawrońska, dyrektor Krajowej Izby Producentów Drobiu i Pasz, wskazuje na dwa główne powody wzrostu cen jaj. Pierwszym są nietrafione prognozy producentów, którzy zamówili o 3,8 mln (12,4%) mniej piskląt kur niosek niż rok wcześniej. Drugim czynnikiem jest ptasia grypa, która spowodowała likwidację 1,7 mln sztuk kur w województwie wielkopolskim.
Eksperci również wskazują na trzeci powód, którym są nowe regulacje unijne, które nakładają na producentów obowiązek własnoręcznego znakowania jaj. Są to koszty, które producenci muszą ponieść, co wpływa na ceny jaj.
Aktualne ceny jaj w detalu
Według danych Ministerstwa Rolnictwa, w pierwszym tygodniu grudnia ceny jaj w handlu detalicznym wynosiły:
* Jaja klatkowe: 80,37 zł/100 szt. (klasa L), 65,44 zł/100 szt. (klasa M)
* Jaja ściółkowe: 86,04 zł/100 szt. (L), 75,36 zł/100 szt. (M)
* Jaja z wolnego wybiegu: 88,22 zł/100 szt. (L), 84,99 zł/100 szt. (M)
* Jaja ekologiczne: 97,56 zł/100 szt. (M)
W porównaniu z cenami sprzed trzech miesięcy, jajka podrożały średnio o 30 groszy za sztukę, przy czym najmniejszy wzrost dotknął jaj ekologicznych.
Polska jako potęga w produkcji jaj
Mimo obecnych problemów, Polska pozostaje jednym z największych producentów jaj w Unii Europejskiej, z 14-procentowym udziałem w rynku, ustępując tylko Francji, Hiszpanii i Niemcom. Roczna produkcja jaj konsumpcyjnych wynosi 550-560 tysięcy ton, z czego około 40 procent trafia na eksport.
Co może zdrożeć w najbliższym czasie?
Analitycy przewidują, że ceny masła mogą wzrosnąć do 10 zł za kostkę, ze względu na coraz droższe mleko oraz ograniczenia po stronie podaży. Ponadto można się spodziewać wzrostu cen słodyczy, co jest pochodną drożejącego od pewnego czasu kakaao oraz wzrostu cen owoców i ich przetworów, niektórych warzyw, a także kawy. Warto dodać, że cena kawy osiąga na giełdach rekordowe poziomy.
Z drugiej strony, cukier tanieje. W ciągu ostatnich dwóch lat jego cena spadła o 26%. W 2022 roku kilogram cukru kosztował średnio 6,03 zł, a w 2024 roku potaniał o 4,48 zł.
Marek Zuber, ekonomista z Akademii WSB, nie przewiduje, że zostanie zanotowany wysoki wzrost ceny koszyka świątecznego. – Przede wszystkim nie szliśmy na jakiś wielki wzrost, jeżeli chodzi o ceny żywności. Owszem podrożało masło, mamy wyższe ceny warzyw, nie mówiąc już o kakao. Ale wiele produktów, jak cukier, jest tańszych niż rok temu.
