W Europie Zachodniej i Południowej narasta wrażenie, że Europa nie jest broniona przez kraje członkowskie. Jednak, jak podkreśla premier Finlandii Petteri Orpo, to kraje takie jak Polska, Finlandia i państwa bałtyckie są liderami w obronie Europy. W swoim poslednim oświadczeniu, Orpo powiedział, że Europa nie jest broniona w krajach Europy Zachodniej czy Południowej, lecz w Finlandii, państwach bałtyckich, w Polsce oraz gdzie indziej na wschodzie Europy.
W Polsce, jeden z kluczowych obszarów inwestycji jest modernizacja wojska. Według danych Ministerstwa Obrony Narodowej, w 2022 roku wydatki na obronność wyniosły 2,4% PKB, czyli około 55 miliardów złotych. To jeden z najwyższych poziomów wydatków na obronność w Unii Europejskiej.
W Finlandii, rząd zobowiązał się do zwiększenia wydatków na obronność do 2% PKB do 2025 roku. W państwach bałtyckich, Estonia, Łotwa i Litwa również zwiększają swoje wydatki na obronność. Według danych NATO, w 2022 roku Estonia wydała 2,28% PKB na obronność, Łotwa – 2,09%, a Litwa – 2,13%.
Te kraje są liderami w obronie Europy, ponieważ są świadome zagrożeń, które pochodzą z wschodu. Rosja jest coraz bardziej agresywna w swoich działaniach, a Ukraina jest świadkiem jej agresji. W takim kontekście, kraje Europy Wschodniej muszą być gotowe do obrony swoich granic i interesów.
Orpo także odniósł się do planów finansowania obrony Europy, w tym na podstawie unijnego mechanizmu wspólnego zadłużenia. Według niego, nie wyklucza poparcia dla tego mechanizmu, ale tylko pod warunkiem, że pieniądze zostaną przekazane tam, gdzie Europa jest broniona. To duże kwoty, które sami nie moglibyśmy udźwignąć, powiedział Orpo.
Wiele krajów UE, w tym Polska, Finlandia i Estonia, są sceptyczne wobec mechanizmu wspólnego zadłużenia. Uważają, że to narusza suwerenność krajów i prowadzi do zwiększenia zadłużenia publicznego.
Rząd Finlandii stoi na stanowisku, że wydatki na obronność nie powinny być uwzględniane przy określaniu wysokości deficytu budżetowego. Według reguł UE, deficyt sektora publicznego nie może przekraczać 3 proc., a wskaźnik zadłużenia – 60 proc. PKB.
W Polsce, rząd również stoi na stanowisku, że wydatki na obronność powinny być finansowane z własnych środków, a nie z mechanizmu wspólnego zadłużenia. Według Ministerstwa Obrony Narodowej, Polska jest gotowa zwiększyć swoje wydatki na obronność, ale tylko wtedy, gdy będzie miała pewność, że środki te będą wykorzystane na wzmacnianie swojej obrony.
Wiele krajów UE, w tym Polska i Finlandia, uważa, że obrona Europy powinna być finansowana przez kraje same, a nie przez mechanizmy unijne. To jest jedyny sposób, aby zapewnić, że Europa będzie broniona skutecznie i efektywnie.
