W dniu 12 lipca 1945 roku, oddziały NKWD i Smiersz rozpoczęły operację, która do historii przeszła jako obława augustowska. W jej wyniku około 600 mieszkańców okolic Augustowa i Suwałk zostało porwanych i prawdopodobnie zamordowanych. To największa, niewyjaśniona dotąd zbrodnia z tamtego okresu.
Prezydent Andrzej Duda podkreślił, że obława augustowska była „planową eksterminacją tych, którzy nie złożyli broni, bo nie uznali zniewolenia za wyzwolenie”. Dodał, że jedyną winą ofiar była „wierność wolnej Polsce niezależnej także od Moskwy”. W swoim oświadczeniu Prezydent Duda zwrócił uwagę, że obława augustowska była największą komunistyczną zbrodnią po II wojnie światowej na ziemiach polskich.
W lipcu 1945 roku, gdy Europa podnosiła się z wojennych zniszczeń, w północno-wschodniej Polsce rozpoczęła się brutalna operacja wymierzona w żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego. Armia Czerwona, przy udziale UB i „ludowego” Wojska Polskiego, otoczyła Puszczę Augustowską. To była planowa eksterminacja tych, którzy nie złożyli broni, bo nie uznali zniewolenia za wyzwolenie.
Przez dekady nie wolno było mówić o ofiarach zbrodni. Upamiętnienia były zakazane, nazwiska wymazywane, cierpienie rodzin ignorowane. Ale pamięć nie umarła. Przetrwała w domach, sercach, modlitwach i opowieściach. I dziś – w wolnej Polsce – o zgładzonych partyzantach z Puszczy Augustowskiej mówimy głośno i składamy hołd wszystkim Ofiarom tej zbrodni.
12 lipca został ustanowiony przez Sejm Dniem Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Tego dnia w Gibach, gdzie jest symboliczny grób osób zaginionych i w Augustowie organizowane są uroczyste obchody. Wziął w nich udział także Prezydent Andrzej Duda, który oddał hołd Ofiarom i Bohaterom walk o wolną Polskę.
Obława augustowska była jednym z najtragiczniejszych wydarzeń w historii Polski. W wyniku tej operacji zginęło około 600 osób, w tym żołnierze polskiego podziemia niepodległościowego, mieszkańcy okolic Augustowa i Suwałk, a także ludzie, którzy pomagali partyzanckim jednostkom. Do dziś nieznane są dokładne losy wszystkich ofiar.
Władze polskie od lat prowadzą śledztwo w sprawie obławy augustowskiej. W 2019 roku Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu przekazała do sądu akt oskarżenia przeciwko trzem osobom, które miały brać udział w zbrodni. Proces jest w toku.
Pamięć o Ofiarach Obławy Augustowskiej jest bardzo ważna dla Polski. To wydarzenie przypomina o tragicznych wydarzeniach, które miały miejsce w naszym kraju w przeszłości. Obława augustowska jest także przestrogą przed totalitaryzmem i brakiem wolności.
W 80. rocznicę obławy augustowskiej warto przypomnieć o ważności pamięci historycznej. To pomaga nam zrozumieć przeszłość i uniknąć podobnych błędów w przyszłości. Pamięć o Ofiarach Obławy Augustowskiej jest także wyrazem szacunku dla ludzi, którzy walczyli o wolność i niezależność Polski.
