W Polsce rozpoczęła się szeroko zakrojona akcja kontroli przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych, mająca na celu wykrycie nielegalnych podłączeń do sieci sanitarnej. Nowoczesne technologie w służbie kontroli, takie jak zadymiarki, które generują nieszkodliwą mgłę wskazującą miejsca nielegalnych podłączeń, są używane w dziesiątkach polskich miast.
Kontrole prowadzone przez służby wodociągowe są już w pełnym toku w miastach takich jak Szczecin, Lublin, Olsztyn i Kraków. System wykrywania nieprawidłowości okazuje się niezwykle skuteczny, wykrywając nielegalne przyłącza, które natychmiast ujawniają się w rynnach czy odwodnieniach liniowych posesji.
Program legalizacji i konsekwencje
Niektóre gminy, takie jak Izabelin, wprowadzają programy amnestii, dając mieszkańcom szansę na zalegalizowanie nielegalnych przyłączy bez ponoszenia kar, pod warunkiem zgłoszenia się przed końcem 2024 roku. To ostatnia szansa na uniknięcie poważnych konsekwencji finansowych i prawnych.
Według danych GUS, w 2020 roku wykryto ponad 12 tysięcy nielegalnych przyłączy do sieci wodociągowej, co stanowiło blisko 3% wszystkich podłączonych posesji. Skutki społeczne nielegalnych praktyk są daleko idące, przekładają się na wyższe opłaty dla wszystkich użytkowników sieci, tworząc napięcia społeczne i podważając zaufanie między sąsiadami.
Długoterminowe skutki nielegalnych przyłączy mogą być szczególnie dotkliwe dla rozwoju infrastruktury komunalnej. Nieplanowane obciążenie sieci prowadzi do przyspieszonego zużycia instalacji, awarii i konieczności nieplanowanych remontów. To z kolei może skutkować opóźnieniami w realizacji planowanych inwestycji i modernizacji, wpływając na jakość życia całej społeczności.
Perspektywy na przyszłość
Eksperci przewidują, że systematyczne kontrole i surowe kary mogą doprowadzić do znaczącego spadku liczby nielegalnych przyłączy w najbliższych latach. Jednocześnie gminy planują rozszerzyć programy wsparcia dla mieszkańców, którzy chcą zalegalizować swoje instalacje, ale napotykają bariery finansowe lub techniczne.
Działania prewencyjne
Samorządy rozpoczynają również kampanie edukacyjne, mające na celu uświadomienie mieszkańcom konsekwencji nielegalnych przyłączy nie tylko w wymiarze prawnym, ale także środowiskowym i społecznym. Planowane są szkolenia i warsztaty pokazujące, jak prawidłowo przyłączyć się do sieci wodociągowej i dlaczego warto to zrobić zgodnie z prawem.
Źródło: GUS, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Urząd Regulacji Energetyki.
