W ostatnich tygodniach Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) zapowiedziało uruchomienie programu budowy i remontu schronów w Polsce. Wiceszef MSWiA, Wiesław Leśniakiewicz, poinformował, że środki na te cele są zabezpieczone i że pierwszym krokiem będzie odbudowa schronów znajdujących się pod tzw. szkołami tysiąclecia.
Program Ochrony Ludności jest obecnie w ostatniej fazie przygotowania i zostanie przyjęty jeszcze w tym miesiącu. W jego ramach zagwarantowane są środki na budownictwo ochronne, w tym na schrony i miejsca doraźnego schronienia. Kwota, jaka będzie wydatkowana na te cele, będzie zależna od chłonności jednostek samorządu terytorialnego.
Leśniakiewicz poinformował, że resort ma przygotowany plan działania i przekazuje samorządom informacje o tym, jak spożytkować pieniądze. Pierwszym krokiem, który wspólnie zrealizują, będzie odbudowa obiektów, które kiedyś były schronami. W poniedziałek ustalono z ministrem Tomaszem Siemoniakiem, że jednym z pierwszych zadań, jakie będą realizowane, będzie odbudowa obiektów schronowych, tzw. szkół tysiąclecia.
Chodzi o tzw. tysiąclatki, czyli szkoły zbudowane w ramach programu oświatowego, który był realizowany w czasie jubileuszu Tysiąclecia Państwa Polskiego. Władysław Gomułka był pomysłodawcą akcji, a pod wieloma z takich szkół zbudowano schrony. Dlatego istnieje możliwość, żeby rozpocząć proces renowacji, odbudowy i przygotowania tych obiektów do ewentualnego schronienia, czy to młodzieży, która w tych szkołach się uczy, czy mieszkańców.
Leśniakiewicz przypomniał też, że bardzo ważnym elementem całego procesu było wydanie rozporządzenia MSWiA ws. kryteriów uznawania obiektów budowlanych lub ich części za budowle ochronne. Dzięki temu wiadomo, jakie kryteria powinny spełniać obiekty ochronne. Wszyscy użytkownicy tego typu obiektów, w tym również dyrektorzy szkół, spółdzielnie mieszkaniowe, zakłady produkcyjne, do 2 kwietnia tego roku mają czas na zgłoszenie obiektów, którymi administrują.
Następnie jednostki samorządu terytorialnego mogą zlecać, jeżeli uważają, że jest taka potrzeba, przeprowadzenie sprawdzeń tych obiektów przez organy nadzoru budowlanego i Państwową Straż Pożarną. Na tej podstawie zostanie zbudowana baza danych ewidencji obiektów zbiorowej ochrony, która musi być stworzona do końca tego roku.
Środki na ten cel są zabezpieczone i mogą być przeznaczone na projekty albo na ekspertyzy techniczne. Leśniakiewicz poinformował, że w przeciągu dwóch lat będą chcieli przeznaczyć maksymalną kwotę, jaka będzie do przejęcia przez samorządy lokalne. Zależeć to jednak będzie od chłonności samorządów.
Wiceszef MSWiA zwrócił też uwagę, że choć wiele obiektów zostało zdewastowanych, to istnieją jeszcze obiekty, które już dzisiaj mogą pełnić funkcję schronów czy ukryć. Wiele z tych obiektów znajduje się w Warszawie. Dopytywany o to, co konkretnie uda się zrobić w sprawie schronów już w tym roku, odpowiedział, że według jego przewidywań uda się wyremontować wiele obiektów schronowych, które dotychczas funkcjonowały.
W poniedziałek Ministerstwo Obrony Narodowej zakomunikowało o podpisaniu porozumienia ws. zakupu systemu do szybkiej budowy obiektów infrastrukturalnych, czy to miejsc doraźnego schronienia, czy ukryć, czy być może i schronów. Da to nowe możliwości związane z szybszym zainwestowaniem w te obszary. Na pewno w ramach środków przeznaczonych na Program Ochrony Ludności przeznaczą pieniądze na tę nową technologię.
Oznacza to, że proces budowy schronów ruszy jeszcze w tym roku. Leśniakiewicz zapewnił, że na początek będą to miejscowości tzw. podwyższonego ryzyka oraz w ramach „Tarczy Wschód”. Według ostatnich danych, w Polsce jest ponad 10 tysięcy obiektów, które mogą pełnić funkcję schronów. Z tego tylko około 2 tysiące jest w dobrym stanie i może być użyte w przypadku zagrożenia. Pozostałe schrony wymagają remontu lub odbudowy.
Resort przygotował już plan budowy nowych schronów i remontu istniejących. W ramach Programu Ochrony Ludności zaplanowano wydatki na budownictwo ochronne w wysokości 500 milionów złotych w ciągu najbliższych dwóch lat. To oznacza, że samorządy będą mogły starać się o dofinansowanie na budowę schronów i miejsca doraźnego schronienia.
Leśniakiewicz podkreślił, że Program Ochrony Ludności jest bardzo ważnym elementem bezpieczeństwa narodowego. Ochrona ludności to podstawowy obowiązek państwa, dlatego resort przykłada dużą wagę do tej kwestii. Zaznaczył, że budowa schronów to tylko jeden z elementów Programu Ochrony Ludności, ale jest to jeden z najważniejszych.
Wiceszef MSWiA poinformował, że resort jest w ciągłym kontakcie z samorządami i organizacjami społecznymi, aby jak najlepiej przygotować się do ewentualnych zagrożeń. Program Ochrony Ludności to nie tylko budowa schronów, ale także edukacja i świadomość społeczna. Ludzie muszą wiedzieć, co robić w przypadku zagrożenia, dlatego resort planuje prowadzić kampanie informacyjne.
Leśniakiewicz podkreślił, że bezpieczeństwo to kwestia wszystkich, a nie tylko państwa. Obywatele muszą być świadomi zagrożeń i wiedzieć, jak się chronić. Program Ochrony Ludności to pierwszy krok w kierunku zwiększenia bezpieczeństwa w Polsce. Resort jest gotowy do współpracy z samorządami i organizacjami społecznymi, aby jak najlepiej przygotować się do ewentualnych zagrożeń.
