Morze Kaspijskie, największe jezioro świata, jest aktualnie zagrożone przez nowy, inwazyjny gatunek glonów z klasy dinofitów (bruzdnic). Wszechrosyjski Instytut Naukowo-Badawczy Rybołówstwa i Oceanografii (VNIRO) poinformował o odkryciu nieobserwowanego dotąd gatunku, _Ceratium tripos var. balticum_, którego rozprzestrzenianie się może zaburzyć ekosystem zbiornika.
_Ceratium tripos var. balticum_ jest gatunkiem, który przewyższa rozmiarami inny obserwowany wcześniej w Morzu Kaspijskim inwazyjny gatunek _Pseudosolenia calcar-avis_. To może prowadzić do dalszego zmniejszenia dostępnego zooplanktonowi pokarmu w postaci fitoplanktonu oraz do redukcji biomasy zooplanktonu, który stanowi główne źródło pokarmu dla kaspijskiego szprota. Badania przeprowadzone na przełomie lipca i sierpnia 2024 r. wykazały, że nowy gatunek glonów szybko się rozprzestrzenia, co może prowadzić do poważnych przekształceń strukturalnych ekosystemu Morza Kaspijskiego oraz negatywnie wpłynąć na jego produktywność.
W ostatnich latach, w Morzu Kaspijskim, obserwuje się gwałtowny wzrost liczby wykrywanych gatunków inwazyjnych, co może być związane z rozszerzeniem dróg ich przenikania do tego zbiornika oraz z procesami związanymi ze zmianami klimatu. Dodatkowo, obserwuje się systematyczny spadek poziomu wody w Morzu Kaspijskim, co wpływa na ekosystem zbiornika. Jedną z przyczyn tego zjawiska jest niski przepływ Wołgi, która odpowiada za większość wody dostarczanej do zbiornika. Obecnie poziom wód jest niemal najniższy w całej historii jego obserwacji.
Morze Kaspijskie jest również zanieczyszczone z powodu poszukiwań i wydobycia ropy naftowej i gazu. Działania wojenne prowadzone przez Rosję przeciwko Ukrainie również negatywnie wpływają na ekosystem zbiornika. Wpływ toksycznych substancji z wystrzelonych przez Rosjan pocisków, które zatruwają organizmy morskie, jest nieuchronny i wpływa na cały łańcuch pokarmowy.
Ważnym problemem jest również wpływ hałasu i fal uderzeniowych powstających podczas wystrzeliwania rakiet i ćwiczeń wojskowych na faunę. Fale uderzeniowe zmuszają faunę do porzucenia zwykłych tras migracji oraz utrudniają rozmnażanie i żerowanie. Zaobserwowano znaczne zmniejszenie populacji foki kaspijskiej (nerpy).
Aby zapobiec dalszym przekształceniom ekosystemu Morza Kaspijskiego, potrzebne są pilne działania ochronne, które powinny zostać podjęte przez kraje ościennych morza, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się inwazyjnego gatunku glonów i ochronić ekosystem zbiornika przed zagrożeniami zewnętrznymi.
