Od 2025 roku obowiązuje nowy podatek minimalny w wysokości 15%, który ma na celu ograniczenie konkurencji podatkowej i stworzenie sprawiedliwszego systemu opodatkowania w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Wprowadzenie tego podatku jest częścią unijnej inicjatywy, mającej na celu wyeliminowanie agresywnych form optymalizacji podatkowej.
Dlaczego został wprowadzony podatek minimalny?
Zgodnie z analizami firmy konsultingowej KPMG, podatek minimalny jest odpowiedzią na globalne wyzwania związane z unikaniem opodatkowania przez korporacje. Transferowanie zysków do innych jurysdykcji kosztuje kraje UE miliardy euro rocznie. Wprowadzenie minimalnej stawki 15%, zgodnej z unijnymi wytycznymi, ma ograniczyć takie praktyki i wzmocnić budżet państwowy.
Nowe regulacje
Nowe regulacje obejmują tzw. filar II międzynarodowych zasad podatkowych, którego celem jest eliminacja agresywnych form optymalizacji podatkowej. Przewidziano w nich trzy rodzaje podatków wyrównawczych:
* Krajowy podatek wyrównawczy, nakładany na dochody nisko opodatkowanych jednostek w Polsce.
* Globalny podatek wyrównawczy, obowiązujący w przypadku grup kapitałowych, których jednostki działają w krajach bez odpowiednich regulacji.
* Podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków, obciążający spółki dominujące w grupach kapitałowych działających w jurysdykcjach bez minimalnego opodatkowania.
Kogo obejmuje nowa regulacja?
Podatek minimalny dotyczy firm rozliczających się podatkiem CIT, które osiągnęły niską rentowność lub odnotowały straty. Według danych Ministerstwa Finansów, aż 32% analizowanych spółek spełnia te kryteria. To oznacza, że ponad 1300 firm będzie musiało zmierzyć się z nowymi wymogami.
Zwolnienia z podatku
Przepisy przewidują liczne wyjątki od konieczności płacenia podatku minimalnego. Zobowiązania nie obejmą m.in. banków i instytucji finansowych, szpitali i placówek ochrony zdrowia, przedsiębiorstw komunalnych, startupów w pierwszych trzech latach działalności, małych podatników o przychodach poniżej 2 mln euro, podmiotów w stanie upadłości lub likwidacji, firm, które osiągnęły rentowność co najmniej 2% w jednym z ostatnich trzech lat.
Jak obliczany jest podatek minimalny?
Podatek minimalny wyniesie 15% podstawy opodatkowania, na którą złożą się m.in. 1,5% przychodów spółki, koszty finansowania dłużnego, koszty usług niematerialnych i opłat licencyjnych płacone podmiotom powiązanym, które przekraczają określone limity. Alternatywnie podatnicy mogą wybrać uproszczony mechanizm naliczania, gdzie stawka wynosi 0,3% przychodów.
Co to oznacza dla firm?
Ministerstwo Finansów zakłada, że nowy podatek przyczyni się do uszczelnienia systemu podatkowego i zwiększenia wpływów do budżetu. Firmy będą musiały szczegółowo analizować swoje strategie finansowe, aby uniknąć dodatkowych obciążeń. Przedsiębiorstwa o niskiej rentowności mogą stanąć przed koniecznością restrukturyzacji lub zmiany polityki finansowej, aby dostosować się do nowych wymagań.
Wprowadzenie grantów
Ministerstwo Rozwoju i Technologii przygotowuje nowy system wsparcia dla inwestorów w związku z wprowadzeniem globalnego podatku minimalnego. Tradycyjne zwolnienia podatkowe, które dotychczas przyciągały firmy do specjalnych stref ekonomicznych w Polsce, zostaną zastąpione grantami gotówkowymi. Nowy system zakłada indywidualne podejście do każdej inwestycji, a wysokość wsparcia będzie zależna od szeregu czynników, takich jak skala planowanej inwestycji, lokalizacja przedsięwzięcia, intensywność pomocy regionalnej i spełnienia określonych kryteriów jakościowych.
Wprowadzenie podatku minimalnego to krok w kierunku bardziej sprawiedliwego systemu opodatkowania w Polsce. Choć zmiana ta oznacza nowe wyzwania dla przedsiębiorstw, ma także na celu wyeliminowanie nieuczciwej konkurencji i zwiększenie wpływów budżetowych.
