W ostatnich latach rynek substancji psychoaktywnych dynamicznie się zmienia, a tzw. nowe narkotyki stanowią coraz większe zagrożenie dla zdrowia publicznego. Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) ostrzega przed nieznanymi i niebezpiecznymi substancjami, które mogą prowadzić do poważnych zatruć, a nawet zgonów. Jednym z najnowszych i szczególnie niebezpiecznych narkotyków jest N-etylonorpentedron (NEP), który w 2024 roku był związany z kilkoma przypadkami śmiertelnymi.
Nowe narkotyki to syntetyczne substancje psychoaktywne, które często są sprzedawane jako legalne zamienniki znanych narkotyków. Jednak brak kontroli nad ich składem sprawia, że mogą zawierać niezadeklarowane i toksyczne zanieczyszczenia, co znacznie zwiększa ryzyko poważnych powikłań zdrowotnych. NEP (N-etylonorpentedron) to substancja należąca do grupy syntetycznych katynonów, które mają działanie pobudzające i psychostymulujące. Występuje w postaci białego lub jasnożółtego proszku, który jest przyjmowany przez nos, doustnie lub poprzez waporyzację.
Zażycie NEP może prowadzić do poważnych skutków ubocznych, takich jak:
* zaburzenia psychiczne
* zatrucia
* zgony
* poważne powikłania zdrowotne
GIS alarmuje, że przypadki zatruć i zgonów w 2024 roku były związane z użyciem NEP, zarówno samodzielnie, jak i w połączeniu z innymi substancjami oddziałującymi na ośrodkowy układ nerwowy. To pokazuje, jak duże jest ryzyko związane z tą substancją. W polskim prawie NEP jest sklasyfikowany jako nowa substancja psychoaktywna. Zgodnie z przepisami (Dz.U. 2024 poz. 1139, Zał. 3, lp. 13) wszelkie działania związane z jego produkcją, przetwarzaniem lub dystrybucją bez odpowiedniego zezwolenia są karane grzywną, ograniczeniem wolności lub pozbawieniem wolności.
Najważniejszym krokiem w ochronie zdrowia jest unikanie substancji nieznanego pochodzenia i świadomość ryzyka, jakie niosą za sobą nowe narkotyki. Warto także zwracać uwagę na zachowanie bliskich – nagłe zmiany nastroju, drażliwość czy dezorientacja mogą być sygnałami, że ktoś zażył niebezpieczną substancję. Jeśli podejrzewasz, że ktoś może mieć problem z uzależnieniem lub potrzebuje pomocy, skorzystaj z dostępnych źródeł wsparcia:
* Telefon Zaufania (22 668 70 00)
* Polskie Towarzystwo Lekarskie (22 635 24 24)
* Główny Inspektorat Sanitarny (22 634 41 00)
Pamiętaj, że świadomość ryzyka i unienie substancji nieznanego pochodzenia to najważniejsze kroki w ochronie zdrowia i życia. Niebezpieczne substancje psychoaktywne mogą mieć poważne konsekwencje, dlatego też ważne jest, aby być świadomym i zachować ostrożność.
